सुन्तला र उखुको कारोबारमा पनि गिरावट

गणेश घिमिरे
माघ १, इलाम
    परापूर्वकालदेखि इलामको माईजोगमाई गाउँपालिका (साविकको नामसालिङ्ग ४) र इलाम नगरपालिकाको बीचमा लाग्दै आएको धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व बोकेको माइबेनी मेला यो बर्षपनि प्रभावित बनेको छ । हरेक बर्ष पुष ३० देखि माघ २ गतेसम्म लाग्ने माईबेनी मेलामा योबर्ष पनि भक्तजनको उपस्थिती अत्यन्त न्यून रह्यो ।         

अघिल्लो दुईबर्ष कोरोना महामारीका कारण माईबेनी मेला लाग्न नसकेको अवस्थामा यो बर्षपनि महामारीका कारण मेला प्रभावित बनेको हो । बिशेष गरेर माघ १ गते माई र जोगमाई खोलाको संगम स्थल रहेको सो क्षेत्रमा मेला लाग्ने गरेको छ । बिगत २०÷२२ बर्षदेखि माइबेनी मेलालाई देशको राजनैतिक परिस्थिती सहित माहामारी लगायतले प्रभाव पार्दै आएको छ । बिगतका बर्षहरुमा मेलामा पूर्वका बिभिन्न जिल्ला सहित भारतको दार्जिलिङ्ग, मानेभञ्ज्याङ्ग, सुकिया, सिक्किम, मिरीक लगायतबाट मेला भर्न आउने र मकर नुहाउन आउने भक्तजनको घुइँचो लाग्ने गरेको थियो । तर यो बर्ष देश बिदेशबाट मेला भर्न र मकर नुहाउन आउनेको संख्या अत्यन्त न्यून रहेको मेला आयोजक समितिले जनाएको छ । बिगतमा मकर नुहाउने र नजिकै रहेको शिव मन्दिरमा दर्शन गर्नेको भीड लाग्ने गरेपनि अहिले भने मकर नुहाउने र मेला भर्न आउनेहरु अत्यन्त कम भएको स्थानीय देशबीर राईले बताउनुभयो ।                                 

माइखोलालाई शक्तिकी देवीको रुपमा पुजाआजा गर्ने चलन समेत रहेकाले माइखोलामा नुहाएर मन्दिरमा दर्शन गरे मनोकामना पूरा हुने धार्मिक विश्वास रहँदै आएको छ । कतिपय भक्तजनहरु भाकल पूरा गर्नका लागि पनि माइबेनी जाने गरेका छन् । बिगतका बर्षमा ठूलो संख्यामा मेलामा विभिन्न व्यावसायिक स्टलहरुका साथै स्थानीयस्तरमा उत्पादन भएका कृषि उपजहरु बिक्रिका लागि राखिने गरेपनि योबर्ष अत्यन्त कम रहेको थियो । मेलामा उखु र सुन्तलाको कारोबार उच्च हुने गरेपनि यो बर्षभने यसको कारोबार ह्वात्तै घटेको मेलामा नामसालिङ्गबाट उखु बिक्रिका लागि पुग्नु भएका सन्त देवानले बताउनुभयो । माइबेनी इलाम जिल्लाकै महत्वपूर्ण धार्मिकस्थलका रुपमा लिइन्छ । यस क्षेत्रका स्थानीयवासीले माघे सक्रान्तिलाई विशेष पर्वकै रुपमा लिने गर्दछन् । बिगतमा जस्तो मेलाको माहौल नभएपनि मेला आयोजक समितिले मेलालाई ब्यबस्थित बनाउनुका साथै सुरक्षा स्थिती पनि मजबुद बनाएको माईजोगमाई गाउँपालिका वडा नम्बर ४ का वडाध्यक्ष गणेश राईले बताउनुभयो ।                                     

इलामको सन्दकपुर मुहान रहेको माइखोला अरु खोलाहरुसंगै झापा पुग्दा कन्काई नामले परिचित छ । कन्काई किनारमा पनि मकर सक्रान्ति अवसरमा भव्य मेला लाग्ने गर्छ । राणा शासनकालमा तत्कालिन बडाहाकिम गजराजसिंह थापाले १९२० सालतिर सुरु गरेको माइवेनी मेला ऐतिहासिक भएकाले सबै जातजाति र उमेर समूहकाहरुको भीड लाग्ने गर्दथ्यो । मेलामा धान, मारुनी जस्ता परम्परागत कला संस्कृति झल्किने प्रस्तुति भने अचेल देखिंदैनन् । माईबेनीबाट इलामबजारतर्फ फर्कँदा दुई घण्टाको पैदल हिँडेर बेनीमार्गबाट राईगाउँ, तिल्केनी हुँदै इलामबजार आउन सकिन्छ भने माईबेनीसम्म ट्याक्सी समेत सञ्चालन हुँदै आएको छ ।

पोखरा सँग इलाम जोड्दै नाटा

कोशी र मधेश प्रदेशको पर्यटकीय स्थलहरुलाई गण्डकी प्रदेशको पर्यटकीय स्थलहरु सम्म जोड्ने पर्यटन प्याकेज तयार गर्ने तयारी शुरु भएको छ । नेपाल एशोसिएसन

काजी राई प्रथम हुँदा पूर्व अध्यक्ष लिम्बू र जिल्ला च्याम्पियन पौडेल उत्कृष्ट पाँचमै परेनन्

गणेश घिमिरे इलाम सदरमुकाममा जिल्ला स्तरीय बुद्धिचाल प्रतियोगिता शुक्रबार सम्पन्न भएको छ । इलाम उद्योग बाणिज्य संघ र होटल ब्यबसायि संघ इलामले

चेस खेलमा होटल ब्यबसायि संघको चासो, शुक्रबार जिल्ला स्तरीय प्रतियोगिता 

गणेश घिमिरे मंसिर ६, इलाम  इलाममा चेस (बुद्धिचाल) खेलको बिकास संगै यस खेलप्रति खेलाडीको आकर्षण बढाउन होटल ब्यबसायि संघ इलामले पनि चासो देखाएको छ ।